Thực hư câu chuyện khủng hoảng và lên sàn của Procimex

Công ty Cổ phần Procimex Việt Nam mới đây mắc nợ nhiều người dân do một phần hệ quả từ việc bị thụt quỹ hàng chục tỷ đồng (Ảnh: VnExpress). Để làm rõ vấn đề này, BizLIVE đã có cuộc bàn luận cùng TS. Phạm Mạnh Thường, Phó Tổng giám đốc DATC, kiêm nhiệm Chủ tịch Hội đồng quản trị Procimex xung quanh những thông tin trên. Xin ông cho biết quan điểm trước thông tin Công an Đà Nẵng chấm dứt điều tra và chuyển hồ sơ sang Viện Kiểm sát yêu cầu truy tố vụ án cố ý làm trái tại Procimex? Đây là điều mà chúng tôi đã dự trù trước vì đó là một khâu của quá trình tố tụng, tuy thời gian có chậm so với dự định. Như vậy, vụ việc nguyên giám đốc điều hành Nguyễn Điểm cùng thuộc hạ là nguyên Kế toán trưởng Bùi Thị Hòa cố ý làm trái, lợi dụng chức quyền rút gần 26 tỷ đồng của Procimex sử dụng cho mục đích cá nhân chủ nghĩa đã được điều tra làm rõ. Chúng tôi đề nghị Viện Kiểm sát sớm hoàn tất cáo trạng để tòa án xét xử nhằm thu hồi số tiền thất thoát cho doanh nghiệp. Là cổ đông nắm trên 55% vốn của Procimex liệu DATC có trách nhiệm gì trong sự việc cố ý làm trái của các bị can nói trên? Theo khía cạnh cổ đông thì DATC cũng là một nạn nhân. Nhưng do là cổ đông chi phối, có phần đông người đại diện trong Hội đồng quản trị nên ở khía cạnh quản trị vốn thì DATC cũng có phần nghĩa vụ. Đã có những dấu hiệu về quản lý độc đoán, chuyên quyền, vun vén cá nhân chủ nghĩa của nguyên Tổng giám đốc Nguyễn Điểm nhưng hướng xử lý và việc thực hành thiếu cương quyết dẫn đến hậu quả ác hại này. Ngay khi phát hiện thất thoát vốn, DATC đã chỉ đạo xử lý vụ việc sát để giảm thiểu tác động bị động. TS. Phạm Mạnh Thường Liệu với những khoản nợ và thâm hụt vốn do nguyên giám đốc điều hành Nguyễn Điểm để lại có đưa Procimex đến nguy cơ phá sản? quả thực, vào thời khắc vụ việc bị phát hiện (cuối năm 2012 – đầu năm 2013), hoạt động của Procimex bị ảnh hưởng rất nghiêm trọng, tưởng chừng không gượng dậy nổi. Ngoài việc mất gần hết vốn điều lệ, Procimex còn rơi vào cạm bẫy vỡ nợ với số nợ lên tới 14 tỷ đồng và một tương lai ảm đạm khi không còn tiền trả lương, không có tiền thu mua nguyên liệu, các nhà cung cấp đòi trả ngay công nợ, một số phần tử quá khích còn tung tin xấu khiến đối tác nước ngoài ngừng giao thiệp. Rất may, những giải pháp kịp thời của DATC về nhân sự (biệt phái cán bộ sang làm Tổng giám đốc, thay đổi người giữ vị trí chủ toạ Hội đồng quản trị) và dàn xếp nguồn vốn nên chỉ trong mấy tháng, tình hình đã dần được kiểm soát: trả hết nợ lương, thanh toán hết nợ cho chủ hàng, có tiền thu mua nguyên liệu duy trì sinh sản, mời đối tác nước ngoài sang thị sát thực tại để đấu quan hệ bán hàng. Thực sự, nếu không có DATC đứng bên thì Procimex có nhẽ đã chẳng thể bình ổn trở lại. Được biết từ đầu 2013 ông được cử kiêm nhiệm chủ toạ Hội đồng quản trị của Procimex, ông có thể cho biết rõ hơn về tình hình hoạt động giờ của đơn vị? Năm 2013 Procimex chịu cú sốc kép: vừa bị rút ruột mất gần hết vốn, vừa bị suy thoái kinh tế làm mất đơn hàng và giảm giá xuất khẩu. Tuy nhiên, sự quyết tâm đã giúp Procimex chẳng những bình ổn lại được mà nhiều mặt hoạt động (như xử lý môi trường, cải tạo thiết bị, quan hệ thị trường và khách hàng...) Còn được cải thiện và mở mang. Hoạt động kinh doanh vẫn tạo ra thặng dư để trích đề phòng cho khoản tổn thất vốn và có thể còn một phần chia cổ tức cho cổ đông, Procimex cũng đã chi lương tháng thứ 13 cho người cần lao và tổ chức nhiều hoạt động cộng đồng như tặng quà tết,... Được biết DATC có kế hoạch đưa Procimex lên sàn vào đầu năm 2014. Vậy vụ việc thất thoát vốn có ảnh hưởng gì đến kế hoạch của DATC hay không? Thực ra, chủ trương của DATC là tất tật doanh nghiệp được tái cơ cấu khi bình phục, đủ điều kiện thì đều niêm yết trên sàn và Procimex cũng nằm trong nhóm đó. Vụ thất thoát vốn có thể ảnh hưởng đến tâm lý nhà đầu tư nhưng việc lên sàn vẫn theo đúng kế hoạch, vì 4 lý do. Một là, Procimex đã hội đủ điều kiện để được chấp nhận giao tiếp trên sàn từ nhiều năm nên nếu chờ đến khi xử lý xong vụ việc thì không biết đến bao giờ. Hai là, lên sàn cũng là cách để tăng minh bạch và tạo sức ép giúp Procimex quản trị tốt hơn, chịu sự giám sát từ nhiều phía hơn, như vậy hạn chế được rủi ro, tránh lặp lại những vụ việc sai trái. Ba là, cũng là kênh tăng tính thanh khoản để tiện lợi cho cổ đông khi muốn rút vốn hay đầu tư thêm vào cổ phiếu Procimex. Vừa qua, một số cổ đông đã lo âu bán đổ bán tháo cổ phiếu với giá thấp nhưng với nhiều người đây là nhịp tốt để mua vào. Việc lên sàn cũng để khẳng định Procimex đã vượt qua khủng hoảng, lấy lại niềm tin và diễn tả cam kết của mình với lợi. Các cổ đông. Thứ tư, việc lên sàn cũng tạo kênh thoái vốn một cách sáng tỏ và công khai cho DATC khi cần. Tại sao trước đây DATC quyết định tái cơ cấu và cổ phần hóa Procimex khi đơn vị này đang nợ chồng chất và kinh dinh thua lỗ? Procimex trước đây do UBND tỉnh thành Đà Nẵng quản lý và thuộc diện cổ phần hóa nhưng không cổ phần hóa được do kinh doanh thua lỗ và nợ. Nhận thấy đây là một đơn vị có tiềm năng tốt, nếu được cơ cấu lại sẽ phát triển lành mạnh, thực hành chức năng của mình DATC đã mua nợ, xử lý tồn tại tài chính, giúp đơn vị chuyển đổi cổ phần hóa vào đầu năm 2008. Sau chuyển đổi, Procimex phát triển tốt, kinh dinh hàng năm đều có lãi và chia cổ tức cho cổ đông, có những năm chia cổ tức đến 20%. Những sai sót, yếu kém trong quản trị dẫn đến vụ việc bòn rút công quỹ vừa qua như một vết cắt sâu đau nhưng nó sẽ giúp Procimex cẩn trọng hơn, kiên cố hơn trong hoạt động sau này. Xin cảm ơn ông!