Ngậm ngùi cá thính quê tôi

Con sông Hồng bao năm bồi nở cuộn mình theo từng dòng chảy trù mật của thời kì, nhất là sau mùa lũ, khi nước rút đi thì cá ở lại rất nhiều. Những người phụ nữ quê tôi ra sông bắt cá vào mỗi buổi chiều, hồi ấy ngoài sông ra thì những con mương nhỏ và cánh đồng ngập nước trước nhà cũng có rất nhiều loài cá nhỏ, vì ăn không hết nên người dân mới nghĩ ra cách ướp thính cá để dành mùa khô ăn dần. Cá khi mang ướp thính cần phải phân biệt, những loại cá nhỏ như trê, nheo, trạch, trôi thì mang mổ sạch cứ để cả con mà ướp. Thính dùng để ướp cá thường được rang từ đỗ tương và gạo nếp, khi mang rang nhớ để lửa vừa phải nếu to quá dễ làm cháy thính, còn lửa nhỏ thính khó vàng, không có mùi thơm đặc trưng. Cá ướp thính thường chỉ rán hoặc nướng. Ở các miền nông thôn vẫn chuộng món cá nướng hơn cả, vì nó có mùi thơm đặc trưng của thính quyện vào mùi than, mùi khói. Cá thính nướng có hương vị đặc biệt. Chất thịt cá không khô như cá mắm biển, không nhão thịt như cá nướng tươi hoặc cá rán. Gỡ cá ra, thớ thịt cá có màu hồng sẫm. Khi ăn thấy vị thơm của thịt cá và mùi thơm của thính quện vào nhau tạo nên một hương vị rất đặc biệt. Món cá thính có thể chấm muối trắng ăn cùng cơm hoặc xếp đĩa mang ra nhấm rượu. Ở quê tôi vào những ngày nhàn rỗi những người đàn ông trong từng xóm vẫn rủ nhau nướng cá thính uống rượu, con cà con kê đến chiều muộn vẫn chưa hết chuyện. Phải chăng đấy chính là cái hạnh phúc của nhà nông quanh năm bán mặt cho đất, bán lưng cho trời. Thỉnh thoảng thiên nhiên cũng ban phát lại những món ý vị cho cuộc sống. Vũ Thị Huyền Trang